راهنمای جامع اصول تنظیم قرارداد حقوقی و نکات ضروری برای موجر و مستأجر
ثبت قرارداد اجاره در سامانه رسمی و دریافت کد رهگیری یکی از مهمترین اقدامات حقوقی برای جلوگیری از اختلافات میان موجر و مستأجر است. این کد، قرارداد را در سامانه ملی املاک ثبت میکند و باعث میشود سند اجاره قابلیت استناد قانونی و قضایی پیدا کند. در ادامه به صورت تخصصی به اصول قرارداد، اجزای قرارداد، بندهای ضروری، فسخ قرارداد و ضمانت اجرا در قراردادهای اجاره میپردازیم.
اهمیت ثبت قرارداد حقوقی اجاره با کد رهگیری
یک قرارداد حقوقی معتبر باید قابلیت پیگیری، استناد و اجرا داشته باشد. کد رهگیری این ویژگیها را تضمین میکند. مهمترین مزایای ثبت قرارداد اجاره در سامانه رسمی عبارت است از:
-
جلوگیری از اجاره دادن همزمان یک ملک به چند نفر
-
جلوگیری از جعل یا تغییر صفحات قرارداد
-
شفافیت حقوقی و امکان استناد در مراجع قضایی
-
جلوگیری از دعاوی مربوط به افزایش خودسرانه اجاره
-
امکان دریافت خدماتی مانند کنتور برق، گاز و تلفن بر اساس قرارداد معتبر
اصول قرارداد اجاره
هر قرارداد حقوقی استاندارد بر اساس چند اصل بنیادین تنظیم میشود:
-
اصل رضایت و اراده طرفین
قرارداد باید با رضایت کامل موجر و مستأجر امضا شود. -
اصل شفافیت و قطعیت
همه تعهدات باید دقیق، روشن و بدون ابهام درج شوند. -
اصل مشروعیت
موضوع قرارداد باید قانونی باشد؛ یعنی ملک مورد اجاره دارای سند رسمی یا مدارک معتبر باشد. -
اصل الزامآوری
پس از امضا، قرارداد برای طرفین الزامآور است و خروج از آن تابع قوانین فسخ است. -
اصل توازن تعهدات
تعهدات موجر و مستأجر باید عادلانه و متوازن تعریف شود.
اجزای قرارداد اجاره
برای اینکه یک قرارداد اجاره قابل ثبت و دارای کد رهگیری باشد، باید همه اجزای اصلی زیر را شامل شود:
۱. اطلاعات طرفین
-
نام، شماره ملی، نشانی و شماره تماس
-
در صورت نمایندگی: ارائه وکالتنامه رسمی
۲. مشخصات کامل ملک
-
آدرس کامل
-
شماره پلاک ثبتی
-
نوع کاربری ملک
-
مساحت و امکانات (پارکینگ، انباری، آسانسور و…)
۳. مدت اجاره
مدت باید دقیقاً بر اساس روز، ماه و سال مشخص شود.
۴. مبلغ اجاره و ودیعه
-
میزان اجاره ماهانه
-
شیوه پرداخت (نقدی، واریز به حساب، آنلاین)
-
مبلغ ودیعه و شرایط عودت
۵. تعهدات موجر و مستأجر
-
تعهدات مالی
-
مسئولیت تعمیرات
-
نحوه استفاده از ملک
-
ممنوعیت تغییر کاربری
۶. شرایط فسخ قرارداد
(در ادامه بهصورت مفصل توضیح داده خواهد شد)
۷. ضمانت اجرا در قرارداد
تعهدات باید دارای ضمانت غیرمبهم و اجرایی باشند.
۸. امضا و اثر انگشت طرفین
در قراردادهای رسمی دارای کد رهگیری، اطلاعات به صورت دیجیتال ثبت میشود.
بندهای ضروری قرارداد اجاره
برای جلوگیری از اختلاف، این بندها باید در هر قرارداد درج شود:
-
بند تحویل ملک: زمان و شرایط تحویل ملک
-
بند نحوه پرداخت اجاره: تاریخ پرداخت و جریمه دیرکرد
-
بند حفظ و نگهداری: وظایف هر طرف در قبال خرابیها
-
بند ممنوعیت انتقال به غیر: مستأجر بدون اجازه موجر حق واگذاری ندارد
-
بند تغییرات در ملک: هرگونه تغییر باید با اجازه موجر باشد
-
بند افزایش اجاره: مطابق مصوبات قانونی یا توافق طرفین
-
بند تمدید قرارداد: شرایط تمدید یا عدم تمدید
-
بند تخلیه ملک: ضمانت اجرا و شرایط تخلیه
فسخ قرارداد اجاره
فسخ قرارداد یک موضوع کلیدی در حقوق قراردادها است. فسخ فقط در شرایطی امکانپذیر است که:
۱. در قرارداد ذکر شده باشد
اگر بند فسخ قراردادی وجود داشته باشد، طرفین طبق همان بند عمل میکنند.
۲. قانون اجازه فسخ بدهد
موارد قانونی فسخ شامل:
-
خودداری مستأجر از پرداخت اجاره
-
استفاده غیرمجاز از ملک
-
ایجاد خسارت عمده به ملک
-
تخلف موجر در تحویل یا تعمیرات اساسی
-
فوت یا حجر یکی از طرفین طبق شرایط خاص
۳. توافق طرفین
بهعنوان اقاله (تفاسخ) شناخته میشود و با توافق دو طرف انجام میشود.
ضمانت اجرا در قرارداد
ضمانت اجرا یعنی اگر یک طرف به تعهدات خود عمل نکند، طرف دیگر چه ابزار قانونی برای پیگیری دارد. مهمترین ضمانتهای اجرایی قرارداد اجاره عبارتاند از:
-
جریمه دیرکرد پرداخت اجاره
-
حق فسخ برای طرف متضرر
-
الزام به پرداخت خسارت (وجه التزام)
-
امکان مراجعه به شورای حل اختلاف
-
امکان صدور دستور تخلیه ملک
-
مسدود شدن حساب ودیعه بهعنوان ضمانت
وجود ضمانت اجرای قوی باعث میشود طرفین به تعهدات خود پایبند بمانند.
جمعبندی نهایی
ثبت قرارداد اجاره در سامانه رسمی املاک و مستغلات و دریافت کد رهگیری یک ضرورت حقوقی برای هر موجر و مستأجر است. این فرآیند باعث میشود قرارداد از نظر قانونی معتبر، قابل استناد و بدون امکان جعل باشد. توجه به اصول قرارداد حقوقی، اجزای قرارداد، بندهای ضروری، شرایط فسخ و ضمانت اجرا باعث میشود یک رابطه اجارهای امن، شفاف و بدون اختلاف شکل بگیرد.
